Het doel van het boeddhisme is een toestand van blijvend, onvoorwaardelijk geluk, wat bekend staat als ‘verlichting’. Om ons naar deze staat te brengen, wijst het boeddhisme ons op blijvende waarden in deze vergankelijke wereld en geeft het ons waardevolle informatie over hoe de dingen werkelijk zijn.
Door de wet van oorzaak en gevolg te begrijpen, praktische hulpmiddelen te gebruiken, zoals meditatie, om inzicht te krijgen en medegevoel en wijsheid te ontwikkelen, kunnen wij — wij allemaal — gebruikmaken van ons potentieel om het uiteindelijke doel van verlichting te bereiken.
De beste uitleg van Boeddha’s leer komt van hem zelf. In het Sanskriet wordt die ‘Dharma’ genoemd en in het Tibetaans ‘Chö’. De betekenis van deze termen is ‘Hoe de dingen zijn’. Boeddhisme kan gezien worden als een verzameling methoden die het ons mogelijk maakt om de dingen te zien zoals ze werkelijk zijn — hier en nu. Boeddhisme kent geen dogma’s en staat toe dat overal vraagtekens bij worden geplaatst.
Blijvende waarden in een vergankelijke wereld
Als we echt opletten kunnen we zien dat alles in de buitenwereld constant aan het veranderen is. Zo snel als een kaarsvlam of zo langzaam als een berg: zelfs de meest ‘solide’ dingen veranderen. Ze hebben geen echte blijvende essentie.
Onze innerlijke wereld van gedachten en gevoelens bevindt zich in dezelfde staat van constante verandering. Hoe meer we beseffen hoe vergankelijk alles is en afhankelijk is van vele omstandigheden, hoe gezonder het is om een visie te hebben die we kunnen houden op onze levens, onze relaties, bezittingen en waarden — gericht op wat echt van belang is.
Als alles komt en gaat, blijft er dan iets over? Volgens het boeddhisme is het gewaarzijn het enige dat altijd aanwezig is, waarin al deze ervaringen en verschijnselen opkomen. Het is niet alleen tijdloos maar ook van nature vreugdevol.
Dit tijdloze gewaarzijn herkennen — hier en nu — betekent verlicht worden, dat is het uiteindelijke doel van het boeddhisme.
Karma: oorzaak en gevolg
Het boeddhisme inspireert ons om verantwoordelijkheid te nemen door oorzaak en gevolg (karma) te begrijpen in ons leven zonder dingen te moraliseren. Net als de zwaartekracht, functioneert de wet van karma altijd en overal.
Boeddha heeft tot in detail uitgelegd hoe we onze toekomst vormgeven met onze gedachten, woorden en daden. Door wat we nu doen verzamelen we goede of slechte indrukken in onze geest. Als we dit weten, hebben we veel vrijheid en krijgen we weer controle over ons leven. Karma is geen lot. We kunnen ervoor kiezen om geen schadelijke acties te ondernemen en zo de oorzaken voor toekomstig leed te voorkomen. Om de zaden te zaaien voor goede resultaten ondernemen we positieve acties.
Door middel van boeddhistische meditatie kunnen we ook de negatieve indrukken verwijderen die al door eerdere acties in onze geest waren opgebouwd. Als we eenmaal zien hoeveel leed het gevolg is van het simpelweg niet begrijpen van oorzaak en gevolg, ontwikkelen we vanzelfsprekend medegevoel voor anderen.
“Vanuit een boeddhistisch perspectief zijn geluk en vreugde niet afhankelijk van uiterlijke omstandigheden, die constant veranderen, maar van de belever van alle verschijnselen — de geest zelf.”
Lama Ole Nydahl
Medegevoel en wijsheid
In het boeddhisme gaan medegevoel en wijsheid samen. Door regelmatig te mediteren, krijgen we meer ruimte in onze geest en is het afstand nemen tot moeilijke gedachten en gevoelens makkelijker. Dit stelt ons in staat om te zien dat iedereen dezelfde fundamentele problemen heeft als wij, en we versterken onze wens om iets te willen doen om anderen te helpen.
Wanneer we handelen vanuit medegevoel, ons richten op anderen in plaats van op onszelf, krijgen we betere respons van de wereld. De grip van storende emoties die we allemaal hebben, zoals woede, trots, gehechtheid en jaloezie, wordt steeds minder. Waar ruimte is die we niet meteen meer vullen met onze eigen zorgen, heeft wijsheid de kans om spontaan te verschijnen.
Dus medegevoel en wijsheid groeien en ondersteunen elkaar op het pad.
Verlichting
Boeddha was speciaal omdat hij de eerste persoon was die volledige verlichting bereikte in de geschiedenis. Maar er is geen essentieel verschil tussen Boeddha en ons. We hebben allemaal een geest en we kunnen allemaal bevrijding en verlichting bereiken door met onze geest te werken.
Ons lichaam, onze gedachten en onze gevoelens veranderen voortdurend. Het boeddhisme beschouwt ze als ‘leeg’ — leeg van enige duurzame essentie, wat betekent dat ze geen basis vormen voor een echt gescheiden ego of zelf. De staat van bevrijding komt wanneer we dit niet alleen intellectueel begrijpen, maar het op een diepe, duurzame manier ervaren. Zonder solide ego stoppen we met het persoonlijk nemen van dingen. We krijgen een enorme ruimte voor vreugdevolle ontwikkeling, zonder de noodzaak om te reageren op elke negatieve emotie die voorbij komt.
Verlichting is het ultieme doel in het boeddhisme. Alle positieve eigenschappen — vooral vreugde, angstloosheid en medegevoel — zijn hier volledig gerealiseerd. Hier is ons gewaarzijn alles omvattend en op geen enkele manier beperkt. Zonder verwarring of verstoring in onze geest, kunnen we anderen spontaan en moeiteloos van nut zijn.
Wie zijn wij?
Het Diamantweg Boeddhisme in Nederland is onderdeel van een wereldwijd netwerk van meer dan 650 meditatiecentra en -groepen binnen de Karma Kagyu linie van het Tibetaans boeddhisme waar de lessen van de Boeddha op een moderne en praktische wijze worden gegeven. Deze staan onder de spirituele leiding van de 17e Karmapa, Trinley Thaye Dorje, en zijn opgericht door Lama Ole Nydahl.
We bieden authentieke boeddhistische methoden in een vriendelijke, moderne context. Je hebt geen ervaring nodig om een meditatie vrijblijvend bij te wonen.
Er worden regelmatig introducties over het boeddhisme gegeven en alle meditaties worden begeleid. De leer is gebaseerd op een lange traditie, maar onze stijl is open, westers en vrij van culturele bagage. Alle activiteiten worden gedaan op basis van vrijwilligerswerk. Donaties zijn daarom altijd welkom.
Als je meer wilt weten over boeddhisme, kun je een boeddhistisch meditatiecentrum bij jou in de buurt bezoeken. Je bent van harte welkom!
